Sestao Berri

Sestao Berrik sustatuta, “Sestaoko Vicente Diez plazan 184 etxebizitza energetikoki birgaitzeko eta District Heating bat instalatzeko” proiektuak Etxebizitza eta Lurzoruaren Kudeatzaile Publikoen Espainiako Elkarteak eman zituen 2020ko AVS Sarietako bat lortu zuen atzo Sevillan. Zehazki, accesit bat eman zioten “Ingurumen kudeaketa hobea izan duen enpresa” kategorian. Epaimahaiak proiektuaren hainbat alderdi azpimarratu zituen saritzeko orduan. Horrela, aktan jasotzen denez, baloratu zuen “berokuntza eta ur beroa sanitarioaren sistema zentralizatu eta jasangarri bat egitea, auzune oso bat hornitzen duena, barruti bakoitzeko % 40 eta % 80 arteko lehen mailako energia aurreztea lortzea; energia berriztagarrien erabilera areagotzea; hiri-ingurunea eta irisgarritasuna hobetzea; berokuntza eta ur bero sanitarioko zerbitzuaren erabiltzaileen prestakuntza; sentsibilizazioa eta kudeaketa independentea egiteko aukera; eta prozesuan zehar ezarritako baldintzak ingurugiroaren kalitatea hobetzeko”.

“Eraikuntza Berriko, Etxebizitza Sozialaren Kudeaketako, Ingurumenaren Kudeaketako, Birgaikuntzako eta Zerbitzu Publikoetako Praktika Onenen AVS Sariak” banatzeko ekitaldia atzo, urriak 28 osteguna, ospatu zen Andaluziako hiriburuan. Bertan, AVS erakunde antolatzaileak -Sestao Berri elkarteko kidea da-, bere Batzar Nagusia egin zuen ondoren.

Sari-banaketara etxebizitza publikoarekin lotutako sektoreetako ordezkaritza zabala bertaratu zen, eta baita erakundeetako ordezkariak ere. 2020ko AVS Sarien deialdira proiektu ugari aurkeztu ziren, Espainia osotik. Aurre-hautaketaren ondoren, epaimahaiak guztira 30 hautagaitza onartzea erabaki zuen, atal desberdinetan.

AVS Sariak bi urtez behingo ekimena dira eta atzo banatutakoak 2020ko zazpigarren edizioari dagozkie, koronabirusaren pandemiak ezarritako murrizketen ondorioz atzeratu behar izan zena. Sestaoko alkatea den Ainhoa Basabek jaso zuen Sestao Berriri emandako saria. Ekitaldiaren anfitrioi gisa jardun zuen EMVISESA, Sevillako Etxebizitza, Lurzoru eta Ekipamenduko udal enpresako presidenteak, Juan Manuel Flores Corderok eman zion aintzatespena.

Joan den asteburuan adin guztientzako ekitaldiak izan ziren: haurrentzako antzerkia, ikuskizun komikoa eta zirkoa, txistulariekin kalejira, zumba herrikoia, break dance eta esku pilota txapelketaren finala frontoi berrian.

Eusko Jaurlaritzak, Sestaoko Udalak eta Sestao Berrik erakundeen arteko lankidetza-hitzarmena sinatu dute, datozen urteetan Txabarri-El Sol eremuko hiri-berroneratzeko prozesuan egiteke dauden jarduerak bultzatzeko. Jarduketen barruan sartuko dira egoera txarrean dauden etxebizitzak eta higiezinak eraistea, pisu berriak eraikitzea eta zenbait espazio publikoren urbanizazioa hobetzea. Jarduketa horien zenbatekoa 16 milioi eurokoa da, akordioan aurreikusitako inbertsioaren arabera.

Hain zuzen ere, Txabarri kaleko 37, 39, 43, 47, 49 eta 57. zenbakietan eta Los Baños kaleko 49 eta 51. zenbakietan kokatutako zenbait etxebizitza eraikin eraitsiko dituzte. Sestaoko Udala arduratuko da Los Baños kaleko bi eraikinak eraisteaz eta Txabarri kaleko 37, 39, 43 eta 57 atariak eraisteaz. Eusko Jaurlaritzak gauza bera egingo du azken bide horretako 47 eta 49 zenbakiekin. Etxebizitza berriak eraikitzeari dagokionez, Eusko Jaurlaritzak Txabarri kaleko 37, 39, 43, 57 eta 59 zenbakietan eta Los Baños kaleko 49 eta 51 zenbakietan eraikiko ditu. Gainera, Txabarriko 69 zenbakia birgaituko du eta urbanizazio-kostuen % 70 ordainduko du, gainerako % 30a Udalaren kontura izanik. Eraikiko diren eraikin berriek 127 etxebizitza sozial inguru hartuko dituzte, alokairuan eskainiko direnak. Bestalde, Sestao Berri arduratuko da lurzoruak Eusko Jaurlaritzari lagatzeaz, etxebizitzak eraiki ditzan, eta beharrezkoak diren ordezko-bizitokiak kudeatzeaz. Lankidetza-hitzarmenean aurreikusitako jarduketen artean Txabarri-El Soleko zenbait espazio publikoren urbanizazioa hobetzea ere aurreikusten da, besteak beste, Vicente Díez plaza, Karrantza kaleko orubea eta Txabarri kaleko 57tik 61era bitarteko zenbakien atzealdea.

Maiatzaren azken asteburuan inauguratu zen ofizialki Txabarriko frontoi estali berria, herri kirolen, sokatiraren eta harri-jasotzaileen erakustaldiekin, jai giroan, Salleko Trikitixen Taldeak eta Txabarriko Ostalaritza Elkarteak antolatutako “pintxopote” batek girotuta.

Frontoiaren estaldurari esker, erabilera anitzeko espazio argiztatua sortu ahal izan da, eta mota guztietako jarduerekin erabili ahal izango da urte osoan zehar, eguraldia gorabehera. Sestao Berri azpiegitura berri horren eraikuntza zuzendu du, Txabarri-El Sol gunean egiten ari den hiri-berroneratzeko lanean beste urrats bat izanik. Kantxa estaliarekin batera, inguruko eremuak birmoldatzeko eta hobetzeko beste lan batzuk egin dira, Alfredo Marin, Isaac Albeniz eta Vicente Díez plazaren arteko espazioan. Horrela, parkearen zoladuraren gainean jardun da, argiteria publikoa eta lorezaintza berritu dira eta bideozaintzako kamerak jarri dira. El Soleko pilotaleku estaliak 850.000 euroko inbertsioa izan du, horietatik 500.000 Eusko Jaurlaritzak jarri ditu eta gainontzekoa, Sestaoko Udalak.

Sestaoko Udalak bat egin zuen Alkateen Klima eta Energia Itunarekin iazko abenduan. Atxikimendu horrek udalerrian CO2 eta berotegi-efektuko beste gas batzuen isurketak murrizteko konpromisoa hartzea dakar. Alkateen Klimaren eta Energia Ituna 61 herrialdetako udaleko eta eskualdeko hamar mila gobernu baino gehiago biltzen dituen nazioarteko ekimena da. Izenpetzaileek klimaren eta energiaren nazioarteko helburuak ezartzeko konpromisoa hartzen dute.

Sestao Itunari atxikitako udalerrietako bat da. Euskadin 21 dira, eta Eusko Jaurlaritzak horien guztien lana aitortu du maiatzaren 19an egindako ekitaldi batean, diploma banaketarekin.

Sestao Berriri agindutako Ekintza Planak -Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailak 7.475 euroko diru-laguntza eman dio horretarako- trantsizio energetikoari eta klimatikoari ekiteko tokiko eremutik martxan jarri behar diren neurriak zehaztuko ditu. 2050erako proposatutako helburuen artean dago udalerrien deskarbonizazioa bizkortzea, klima-aldaketaren inpaktuetara egokitzeko ahalmena indartzea eta herritarrek energia seguru, jasangarri eta eskuragarria eskura dezaten lortzea.

Alokabide etxebizitza horien giltzak maizterren esku uzten hasi da, Sestaon erroldatuta dauden, 9.000 eta 39.000 euro arteko diru-sarrerak dituzten eta jabetzan etxebizitzarik ez duten pertsonei esleitu ondoren. Bi eta hiru logelako pisuak dira, eta horietako bost, mugikortasun urriko pertsonentzat egokituta daude. Esleipenean kolektiboak lehenesteko kupoak ezarri dira, hala nola gazteak. Hala, 15 etxebizitza 36 urtetik beherakoentzat dira; 13 etxebizitza premia berezia duten pertsonentzat; 8 etxebizitza, eskubide subjektiboa aitortuta duten pertsonentzat eta 6, kupo orokorrarentzat.

Eusko Jaurlaritza eta Sestaoko Udala lankidetzan ari dira 2005etik, hitzarmena sinatu zuten urtetik, Sestaoko gizarte eta hiri-berroneratzeko programaren hasieran. Akordioaren bidez, Udalak 40.000 m2 lursail baino gehiago laga zituen Galindo Ibarran, eta Visesak dagoeneko bi eraikin egin ditu bertan: babes publikoko 58 etxebizitzako lehen blokea, alokairu sozialekoa, Sestao Berrik kudeatua, eta beste eraikin bat, 105 etxebizitzarekin; horietatik 53 salmentara zuzendu dira; 47 etxebizitza, maizterren artean banatzen dituzte gaur egun, eta 5 etxebizitza erreserbatuta daude hirigintza eta berroneratze eragiketen ondorioz sor litezkeen birkokatzeetarako.
Eusko Jaurlaritzak beste bi eraikin lizitatuko ditu datorren urtean Galindo Ibarreko eremu horretan, eta horiekin babes publikoko 180 etxebizitza gehiago izango ditu udalerriko errentamendu-parkeak. Bi eraikinon eraikuntzak 25 milioi eurotik gorako inbertsioa izango du.

Joan den martxoaren 22an, Sestaoko Kueto ikastetxe publikoko Lehen Hezkuntzako seigarren mailako hogei bat ikaslek Sestaoko behealdean kokatuta dagoen District Heating, auzo-berokuntzarako azpiegitura bisitatu zuten. EU-GUGLE birgaitze energetikorako Europako proiektuaren babespean egin da Sesta Berrik bultzatutako instalazioa. Azpiegitura komunitario honek berokuntza eta ur bero sanitarioa banatzen ditu auzoko laurehun etxebizitzatara

Lehen Hezkuntzako ikasturte horretako bi klasetako ikasleek azpiegitura horri buruzko hasierako azalpen bat jaso zuten instalazioen kanpoaldean, Vicente Díez plazako beheko aldean, auzoko berogailuaren galdara-gela dagoen lekuan. Aurkezpenaren ondoren, ikasleak txandaka sartu ziren barrura, eta Tecman, District Heating garatzeaz arduratzen den diseinuko ingeniaritzako adituek instalazioaren funtzionamendua zehatz-mehatz azaldu zieten ikasleei. Ikasleok gertutik ikusi eta ulertu ahal izan zituzten biomasa eta gas-galdarak, biomasa-siloa, deskarga-eremua, kudeaketa-sistema informatikoa eta auzoko berokuntza osatzen duten gainerako elementuak. Ikasleek interes handia agertu zuten bisitan, eta hori hainbat galderatan islatu zen. Tecman enpresak bideo bat egin du azpiegitura horren funtzionamendua azaltzeko.

Joan den larunbatean, martxoaren 21ean, Sestaoko ondare historikoari balioa emateko eta inguruko ostalaritza eta merkataritza sustatzeko “Labe Garaia Eguna” ekimenaren lehen edizioa egin zen Txabarrin. Sestaoko Udalak, Sestao Berrik, 3K Kultur Elkarteak, Txabarri Ostalaritza Elkarteak eta Industria Ondare eta Herri Laneko Euskal Elkarteak antolatu zuten jardunaldia. Ekimena Txabarri Sestaon Bizi udal-programaren barruan dago, auzoko hiri-berroneratze eta berroneratze soziokomunitarioko prozesuan laguntzeko.

Labe Garaia Egunaren lehen edizioak harrera ona izan zuen, bereziki, labe garaiaren bisita gidatuak. Dozenaka lagunek eman zuten izena ekimenean parte hartzeko, eta Sestao Berriko bulegoetan plaza eskatu zuten, baita telefonoz edo telematikoki ere. Eskari ugaria ikusita, hiru bisita-txanda antolatu behar izan ziren, hasieran aurreikusitako txanda bakarraren ordez.

Altos Hornos de Vizcaya 1920an sortu eta 1996an itxi zen, urte luzeetako jarduera biziaren ondoren. Labe Garaia da garai hartako lekukotasun gisa geratzen den bakarra. Industria-monumentua da eta bisita gidatuak nola funtzionatzen zuen azaltzen du. Labe Garaiaren kontserbazioaren eta babesaren garrantzia azpimarratzen da bisitaldian, Industria Ondarearen eta Obra Publikoaren Euskal Elkarteak bultzatzen duen bezala.