Gertaera

• TOKIKO TRANTSIZIO ENERGETIKORAKO ERRONKAK jardunaldiak kudeaketa energetikoko adituak bilduko ditu
• Jardunaldia tokiko erakundeei, energia zerbitzuen enpresei eta eskualdeko herritarrei zuzenduta dago.

JAURDUNALDIAREN PROGRAMA

Sestaon, 2023ko Urriak 10

Sestaok tokiko trantsizio energetikoko adituak bilduko ditu urriaren 19an. “Tokiko trantsizio energetikoranzko erronkak” jardunaldiak erronkak eta aukerak jorratuko ditu etorkizun iraunkorrago baterako bidean.

Trantsizio energetikoa prozesu kritikoa da, eta energia-iturri kutsakorretatik energia berriztagarri eta garbiagoetara aldatu behar da. Udalerriak funtsezko eragile bihurtu dira eraldaketa horretan, eta jardunaldi honen helburua aldaketa hori nola lideratu dezaketen aztertzea da.

Baieztatutako hizlarietako batzuk honako hauek dira: Ainhoa Basabe, Sestaoko alkatea; Iñigo Ansola, EEEko zuzendari nagusia; Lada Strelnikova, Energia Eraginkortasunerako Europako Funtseko Inbertsio Iraunkorren zuzendaria; Rafael Gil, SAWATCO energia-eraginkortasunean aditua den aholkularitza-enpresako CEOa; Luiskar Delgado, Sestaoko Udalerako SeSmart proiektuaren koordinatzailea, eta beste aditu batzuk, besteak beste, Vicinay Sestao, Arcelor Mittal, Edinor, Iberdrola eta LKS Krean enpresetako ordezkariak.

Goizeko saioa, 9 00etatik 14:30etara, lau bloketan banatuta egongo da. Energia-kudeaketari hainbat ikuspegitatik helduko zaio:

• Tokiko trantsizio energetikorako plangintza estrategiko publikoa: Hainbat udalerrik beren esperientziak partekatuko dituzte beren tokiko komunitateetan eguzki-energiaren, energia eolikoaren eta beste iturri berriztagarri batzuen proiektuak inplementatzeko.
• Klimaren eta energiaren aldeko ekintza-planak hedatzea: udal-instalazioetan energia-eraginkortasuna hobetzeko estrategiak eztabaidatuko dira, tokiko eremutik energia-kontsumoa eta karbono-emisioak murrizteko.

• Tokian tokikoari eragiten dioten deskarbonizazio-planak: Eskualdean egoitza duten enpresa batzuek ikatza kentzea eta energia-trantsizioa modu eraginkorragoan bultzatzeko dituzten ekimenak kontatuko dizkigute.

• Herritarren ahalduntzea trantsizio energetikorantz: Sektoreko enpresa desberdinekin landuko dugu herritarrei energiaren sorkuntzarekin, kontsumoarekin eta kudeaketarekin lotutako erabakietan parte hartzeko beharrezkoak diren ezagutza eta tresnak ematearen garrantzia, horrela praktika iraunkorragoak hartzea eta energia-kultura arduratsua sortzea sustatuz. Arratsaldeko saioa, 18:00etatik 20:00etara, herritarrei eta Sestaoko eta inguruko udalerrietako elkarteei zuzenduta egongo da:

• Trantsizio energetikoari buruzko hezkuntza- eta kontzientziazio-tailerra: Helburua da sentsibilizatzea komunitatea ahalduntzeko praktika energetiko iraunkorrak hartzen. Tokiko energia-komunitateentzako irtenbideak eta adibideak aurkeztuko dira.

Trantsizio energetikoa lehentasuna den testuinguru global honetan, ekitaldi honek tokiko ekintzak guztiontzako etorkizun berde eta osasungarriagoa eraikitzeko duen garrantzia nabarmentzen du. Nagusiki, zerbitzu publikoetako ingurumen-arduradunei, energia-zerbitzuen enpresei, tokiko elkarteei eta herritarrei zuzenduta dago.

IZEN-EMATEAK

Sestao Berrik antolatu du ekitaldia, Sestaoko Udalaren laguntzarekin, eta +CityxChange proiektuaren barruan dago. Sestaok, Europako beste sei hirirekin batera, erreferentziazko hiri bihurtu nahi du irtenbide energetiko adimendunak eta positiboak integratzeko orduan. Hiri horiek esperientziak partekatzen dituzte, elkarrengandik ikasteko eta herritarren bizi-kalitatea hobetzeko azkarrago aurrera egiteko.

Trantsizio energetikoa ez da erronka hutsa, baizik eta aukera bat udalerriek klima-aldaketaren aurkako borrokan ezberdintasuna markatzeko.

Txabarri inguruan garapen komunitarioa, kohesio soziala eta bizikidetza bultzatzea helburu duen “Txabarri SestaON bizi” izeneko programa Valentzian aurkeztuko da, hiri-berroneratzearen arloko jardunbide egokiaren adibide gisa. Erakusketa AVSk eta AVS Comunitat Valencianak antolatu dute, Valentziako Generalitateko Bigarren Presidenteordetza eta Etxebizitza eta Arkitektura Bioklimatikoaren Kontseilaritzaren eta Valentziako Eraikuntza Institutuaren laguntzarekin. Hitzordua abenduaren 14an eta 15ean izango da Valentziako hiriburuko MuVIM museoan.

Bi saiotan banatutako jardunaldiak hiru gairi helduko die: Plangintza, kudeaketa, fiskalitatea eta finantzaketa; Hiri-birgaitze eta berroneratze kasu errealen esperientziak; eta Berrikuntza eta ezagutzaren transferentzia. “Txabarri SestaON bizi” programaren erakusketa abenduaren 15ean, osteguna, izango da, Sestao Berriko zuzendari kudeatzaile Luis Carlos Delgadoren eskutik. Sestaoko esperientziarekin batera, beste bi jarduera aurkeztuko dira, horietako bat Valentziako Ontynent herrian urpetutako auzo baten landa berroneratzearekin lotutakoa, eta bestea, Saguntoko auzo batean eginiko esku-hartze integral jasangarria.

Jardunaldia interes handia pizten ari da sektorearekin lotutako eragileen artean, eta orain arte hirurehun pertsonak baino gehiagok eman dute izena aurrez aurreko eta online saioetan parte hartzeko.

Guztira 88 erakundek, horien artean Sestao Berri, “2022-2036 Etxebizitzaren aldeko Itun Soziala” sinatu dute gaur Bilbon. Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraio Sailak sustatutako dokumentua Sestao Berriko zuzendari kudeatzaile Luis Carlos Delgadok sinatu du, erakunde horren izenean. Itun Sozialaren helburua da, besteak beste, alokairu eskuragarriaren eskaintza publikoa handitzea, babestutako etxebizitza iraunkorren kopurua areagotzea eta higiezinen parkearen heren bat birgaitzea 2036. urterako.

“2022-2036 Etxebizitzaren aldeko Itun Soziala” aitzindaria izan zen 2010ean aurkeztutakoaren eguneratzea da. Sestao Berrirekin batera, erakunde sozialek, etxebizitza-kooperatibek, sindikatuek, enpresa pribatuek, elkargo profesionalek, unibertsitateek, zentro teknologikoek eta klusterrek sinatu dute akordioa, besteak beste.

Etxebizitzaren aldeko Itun Sozialak lau helburu kuantitatibo ezartzen ditu 2036ra arte, eta lehentasunezko sei jarduera-ildo bideratzeko. Lortu nahi diren helburuen artean 50.000 etxebizitzaz osatutako parke publiko bat osatzea dago; hau da, Euskal Autonomia Erkidegoko etxebizitza nagusien %5 alokairu eskuragarriko eskaintza publikora bideratzea 2036an.

Era berean, babes publiko iraunkorreko etxebizitzen parkea etxebizitza nagusien %12ra iristea eta hamabost urteko epean eraikinen birgaitzea bikoiztea lortu nahi dira. Gaur egun, urteko errehabilitazio erritmoa %1,5ekoa da. Birgaitzeen %3 lortzeak guztira 350.000 etxebizitza eraberritzea ekarriko luke, planaren aurreikuspena amaitzen denean, 2036. urtean. Kopuru horrek, gutxi gorabehera, eraikitako hiru etxebizitzatik bat birgaitzea ekarriko luke.

Sestaok akordio bat sinatu du Energia Eraginkortasunaren Europako Funtsarekin (EEEF), erakunde horren Laguntza Teknikoko Programan sarbidea izateko. Sestao Berrik energia garbiko irtenbideak ezartzea helburu duen Hiri Adimendunen Foroan gauzatu du akordioa. Esparru horretan, Sestaok mota horretako esperientziak gauzatu ditu hirian Energia Positiboko Blokeak garatzen dituen H2020 +CityxChange proiektuan parte hartuta. Proiektu horien aurkezpenak Energia Eraginkortasunaren Europako Funtsaren interesa piztu du, eta Sestao Laguntza Teknikoko Programan onartzea ahalbidetu du. Horri esker, komunitate energetikoak eta esparru osoan eraginkortasunari lotutako beste gai batzuk garatu ahal izango dira, hala nola eraikinen birgaitze energetikoa, argiteria publikoaren modernizazioa eta ibilgailu elektrikoak kargatzeko estazioen instalazioa, besteak beste.

Energia Eraginkortasunaren Europako Funtsak zeregin horietan parte hartuko du, 200.000 euro inguruko ekarpenarekin, aurreikusitako ekintzen bideragarritasun teknikoa, ekonomikoa eta juridikoa zehazten duten hainbat azterlan finantzatzeko. Halaber, Funtsak Sestao Berriri laguntza teknikoa emango dio lehiaketa publiko berrien Europako deialdietan. Deialdi horiek 2023ko udaberrian irekitzea aurreikusten da, eta 14 milioi euro inguruko inbertsioa ekar dezakete. Aurreikusitako proiektuak gauzatzeak aukera emango lioke Sestaori, kalkulu xumeenen arabera, CO2 isuriak % 2,4 murrizteko, industria-sektoreak egiten dituen ekintzak zenbatu gabe. Kopuru hori Sestaon 650 biztanleko karbono-aztarna erabat neutroaren parekoa izango litzateke.

Joan den ekainaren 29an jardunaldi bat egin zen Asturiasko hiriburuan etxebizitza publikoen sustapenaren eta kudeaketaren egungo testuinguruari buruz. Next Generation funtsen bidez etxebizitza sozialak eta eskuragarriak sustatzea eta birgaitzea jorratu zen, AVS etxebizitzaren eta lurzoruaren kudeatzaile publikoen Espainiako elkarteak antolatutako topaketan. Sestao Berri gonbidatu zuten etxebizitza sozialak sustatzeko eta birgaitzeko esku artean dituen proiektuak bertan azaltzeko. Sestao Berriko gestore Luis Carlos Delgadorekin batera, AVS Valentziako Erkidegoko presidente Antonio Martinezek eta Malagako Etxebizitzako Udal Institutuko gerente José María Cerezok hartu zuten parte bilkuran. Melania Alvarez Asturiasko Printzerriko Eskubide Sozial eta Ongizateko kontseilariak, Ignacio Cuesta Oviedoko alkateordeak eta Javier Martin Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda Ministerioko Etxebizitzako zuzendari nagusiak inauguratu zuten jardunaldia.

Sestaok hiri-garapen iraunkor integratuaren arloan dituen erronkak eta Sestao Berrik eremu horretan emandako erantzunak azaldu zituen Luis Carlos Delgadok. Hala, plangintza estrategiko eta operatiboa aipatu zuen, honako zutabe hauetan oinarrituta: Espainiako Hiri Agendaren proiektu pilotua; Sestao 2030 Hiri Agenda; alokairu sozial eta eskuragarriaren eta hiri-berroneratze integratuaren tokiko Estrategia; 2021-2023 Etxebizitzaren Plan Zuzentzailearekin eta Etxebizitzaren aldeko Itun Sozialarekin bat etortzea; kudeatzaile publikoen elkartean laguntasuna; Zientzia eta teknologiaren aldeko Innpulso hirien sarean sarrera; Horizon 2020 Txabarri +CityxChange berrikuntzaren proiektu europarra.

Sestao Berriko gerenteak sozietatean kudeaketa eta garapen eredua ere azaldu zuen, hurbileko bulego lana; erakunde izapidetzaile gisa lortutako aitorpena; alokairu eskuragarrirako proiektuak; zeharkako proiektu estrategikoak (Energia Eraginkortasunaren Europako Funtsarekin hitzarmena); auzoen garapen komunitarioa; tokiko energia-komunitateen sorrera; merkataritza eta turismoaren dinamizazioa; eta hiri-berroneratzean ekonomia zirkularra sortzeko proiektuen bultzada. Delgadok azpimarratu zuenez, “lan horri ebaluazio zorrotza eta ekonomikoki justifikatua egiten zaio, eta etxebizitzaren arloko politika publikoen arrakasta eta hiri birgaitzearen eta berroneratzearen arloan gauzatutako jardunbide egokiak baloratzeko aukera ematen du”.

Oviedoko La Reconquista hotela izan da bart AVS 2022 Sarien banaketaren eszenatokia. Etxebizitza eta lurzoruaren kudeatzaile publikoen Espainiako Elkarteak bi urtean behin ematen dituen sariak dira, eta aurten VIII. ediziora iritsi dira. Ekitaldian etxebizitza publikoarekin zerikusia duten hainbat sektoretako ordezkariak izan ziren, baita instituzioetako ordezkariak ere.

Sestao Berrik irabazi zuen sari nagusia “Hiri birgaitze eta biziberritzearen arloko Jarduketa Onena”ren kategorian, Txabarri Sestaon Bizi programari esker. Epaimahaiak honela definitu zuen programa hori: “Jarduketa integral honek herritarren alderdiak eta herritarren parte-hartze aktiboa uztartzen ditu gizarte-kohesioarekin, azpiegiturekin eta eraikuntzarekin, eta ekipamenduarekin eta eraginkortasun energetikoarekin, administrazio guztien inplikazioa lortuta”. Epaimahaiaren arabera, azpimarratzekoa da, halaber, “arlo bakoitzari heltzeko modu berritzailea, gatazkak kudeatzeko zeharkako taldea, hiri-berrikuntzako laborategia eta elkarte-sarea sortuta”. Halaber, “eremu publikoen tratamendurako azpiegiturak ere nabarmentzen dira, elkarbizitza, aisia, merkataritza eta energia-eraginkortasuna sustatzeko, District Heating ezarpenaren bidez”. Azken alderdi horri dagokionez, honako hauek azpimarratzen du: “energia eraginkortasuna oso handia duten etxebizitzak birgaitzea (A), instalazioak erabiltzeko auzokideen prestakuntza eta bizilagunei horien kontsumoa eta kostua denbora errealean ezagutzeko aukera ematen dien sistema ezartzea”. Azkenik, Epaimahaiaren aktak etxebizitzen diseinua eta berresleipena balioesten ditu, “familia bakoitzaren berezitasunak kontuan hartuta; plegu teknikoetako klausula sozio-ingurumenekoak; eta bereziki gizarte-bazterkeriako egoeran dauden pertsonak laneratzen eta sustatzen diharduten enpresekin eta irabazi-asmorik gabeko erakundeekin lankidetzan aritzea”.

Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda Ministerioko Etxebizitzarako Politika eta Laguntzen zuzendariorde nagusi Anselmo Menéndezek Sestao Berriri eman zion saria, eta Eusko Jaurlaritzako Etxebizitzako Plangintzaren eta Prozesu Eragileen zuzendari Mario Yoldik eta Sestao Berriko zuzendari gerente Luis Carlos Delgadok jaso zuten.

Sestaoko Udalak kudeaketa-gomendioa egin dio Sestao Berri sozietateari Tokiko Hiri Agenda idazteko. Hau da, 2030era arte udalerriaren garapen iraunkorra sustatzeko ekintzak antolatuko dituen dokumentu estrategikoa, Espainiako Hiri Agendak 2030erako proposatzen dituen helburu eta jarduera-ildoekin bat etorriz. Tokiko Hiri Agendaren helburua Sestaoko ekonomiaren, ingurumenaren eta gizartearen jasangarritasuna bultzatzea da, besteak beste, hiri-berroneratze, klima-aldaketaren aurkako borroka, gizarte-kohesioa, aukera-berdintasuna, ondarearen balioa, trantsizio digitala, mugikortasuna eta turismo jasangarria sustatuz, besteak beste.

Sestao Berrik Tokiko Hiri Agendaren behin betiko ekintza-plana egingo du, eta, horretarako, Barakaldoko Tech Friendly ingeniaritzaren laguntza izango du. Plana herritarren partaidetzarako ekimen batekin hasiko da. Hedapen-ekintzak ere bultzatuko dira; besteak beste, informazio-webgune bat abian jarriko da eta Sestaoko Hiri Behatokia sortuko da, Agenda jarraitu eta ebaluatzeko.

Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda Ministerioak hautatutako 111 udalerrietako bat da Sestao, Hiri Agendaren Tokiko Ekintza Planaren proiektu pilotua egiteko. Horretarako, 150.000 euroko diru-laguntza bideratu dio Next Generation funts europarretatik.

Energia-eraginkortasuneko irizpide handiekin egindako 231 etxebizitzaren birgaitzea eta 450 etxebizitzatarako biomasatik datorren energia berriztagarriz elikatutako auzoko-berokuntza sistemaren instalazioa goraipatu ditu SOStenibilitate Sarien epaimahaiak Sestao Berri hautatzekoan. Sariok El Correo egunkariak eta BBVAk ematen dituzte eta Sestao Berriri “Energia jasangarriaren eta ez kutsatzailearen” kategoriakoa eman diote. Mugikortasun jasangarria, ibilgailuen eta erregaiaren erabileraren murrizketa, eraginkortasun energetikoa eta energia berriztagarriak sustatzen dituzten ekimenak aintzatesten ditu sariak.
SOStenibilitate Sarien helburua berrikuntza sustatzea eta garapen jasangarriaren balioak partekatzen dituzten enpresa, profesional eta erakundeak aintzatestea da, Basque Country 2030 Agendarekin lerrokatutako ekimenekin.
Sari hauen bigarren edizioa izan da aurtengoa eta hiru kategoriatan banatu dira: Enpresa-berrikuntza jasangarria, Jasangarritasunaren erreferentea eta Energia jasangarria eta ez-kutsatzailea. Aurten Euskadiko 64 enpresa eta erakunde aurkeztu dira sarietara. Aintzatespenak atzo, martxoak 14, banatu ziren Guggenheim Museoan, Bilbon. Sari bakoitzak 5.000 euro eta oroimenezko garaikurra ditu.
SOStenibilitate Saria jaso duten Sestao Berrik sustatutako jarduketek energia-eraginkortasuneko irizpideekin birgaitutako Txabarri-El Sol eremuko 20.000 metro koadro hartzen dituzte, bost eraikinetan banatuta. Esku-hartze horiek Europako Eu-Gugle proiektuaren babesean egin dira, 1,6 milioi euroko diru-laguntza bideratuta. Proiektuaren helburua ia zero energia birgaitzeko eredu bideragarriak lortzea zen, Europa osoan komunitate eta hiri adimendunetan errepika zitezkeenak. Esperientzia Europako sei hiritan gauzatu da, horien artean Sestaon.